14 Nentor 2023

Arkeologët kanë zbuluar një gjetje shumë të çuditshme në një varr të lashtë nëntokësor në Egjipt, një dhëmbë në legenin e një gruaje të re që vdiq disa mijëra vjet më parë. Në fillim, mbikëqyrësi i zonës, arkeologia Melinda King Ëetzel, mendoi se ishte një fetus nga koha e faraonëve egjiptianë, por më vonë doli të ishte një zbulim edhe më i rrallë.

Domethënë, duket se është zbuluar dëshmia më e vjetër e një tumori të qelizave vezë. Masa e gjetur duket si një grup i indeve të çorganizuara dhe të formuara plotësisht, si kockat dhe dhëmbët. Ka përmasa afërsisht 3×2 centimetra dhe daton nga mesi i shekullit të 14-të para erës sonë.

Skeleti i një gruaje të re me një tumor ovarian u gjet në një varr me shumë dhoma në Varrezat e Shkretëtirës së Veriut në Amarna. Vajza ishte nga 18 deri në 21 vjeç në momentin e vdekjes. Ajo u varros me duart e vendosura mbi legen dhe e mbështjellë në një mënyrë të zakonshme për varrezat e tjera lokale të Amarnës.

Nga ana tjetër, në trupin e saj kishte më shumë bizhuteri sesa në trupat e tjerë të varrosur aty pranë. Një tjetër shtesë e pazakontë u gjet brenda kockës së saj të legenit, një tumor me dhëmbë. Teratomat janë lloje të rralla të tumoreve të vezoreve që zakonisht janë beninje, megjithëse mund të shkaktojnë simptoma të tilla si dhimbje barku ose infertilitet.

Është një gjetje shumë e rrallë në fushën e arkeologjisë. Në fakt, ky është vetëm rasti i pestë i këtij lloji dhe i vetmi nga Egjipti.

Hulumtimi i titulluar “A mature ovarian teratoma from Neë Kingdom Amarna, Egypt” u botua në International Journal of Paleopathology.